Nienasycone kwasy tłuszczowe, które są bogato zawarte w oleju z oliwki lub margarynie są substancjami, które dzięki badaniom udowodniły, że wpływają korzystnie na nasze zdrowie . Już od dawna znany jest zbawienny wpływ tej diety na nasz organizm. Kuracja ta słynie z opóźniania procesów starzenia się, a ponadto zapobiega skutkom cywilizacji, w tym tzw.chorobom cywilizacyjnym.
Wiele dietetyków polecają swoim pacjentom aby w zamian smarowania masłem, pieczywo polewali olejem roślinnym albo oliwą. Podobnie jak w przypadku oleju kokosowego jest dobrym wyborem, jednakże przy tym wyborze trzeba pamiętać, aby swoją uwagę skierować na jakość zakupionej oliwy czy oleju roślinnego. Naturalna oliwa z oliwek będzie idealna do sałatek i do pieczywa, ekstra virgin, czy tłoczona na zimno. Jednak pamiętaj, że olej (nawet zimno-tłoczony) to dalej tłuszcz. Więc wszystko w granicach rozsądku, ale jest to na pewno jedna z opcji.
Co jest zdrowe?
Długołańcuchowe kwasy omega-3 zawarte w kwasach tłuszczowych nienasyconych posiadają antyarytmiczny wpływ na komórki serca. Również zahamowują one agregację płytek krwi, co więcej tworzenie skrzepów i stabilizują blaszki miażdżycowe. Ponadto oprócz tego kwasy omega-3 korzystnie wpływają na wtórną prewencje chorób układu krążenia, ponieważ potrafią one zmniejszyć wskaźnik ogólnej umieralności oraz umieralności z powodu chorób układu krążenia, czy również wskaźnik nagłych zgonów. Warto nadmienić, że wykazują one działanie antynowotworowe i są bardzo ważne, a wręcz niezbędne w prawidłowym rozwoju mózgu u niemowląt (dlatego też producenci dodają je do mieszanek dla dzieci).
Warto nadmienić, że masło zawiera większe ilości kwasów nasyconych. Jednak z innego punktu widzenia margaryna zawiera ich mniejsze ilości, ponieważ zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych w margarynie znacznie przeważa ich zawartość w maśle. W składzie margaryny zawarte są tłuszcze roślinne, a niekiedy zmieszane z woda lub mlekiem, polepszacze smaku, lecytynę i substancje barwiące. Zaskakująco bo wbrew powszechnie znanym opiniom, margaryna zawiera tyle samo albo więcej tłuszczu niż masło. Z tego powodu przed zakupem tych produktów zalecamy, aby porównać zawartość tłuszczu w omawianych produktach. Warto zaznaczyć, że o walorach zdrowotnych i odżywczych masła decyduje jego świeżość i sposób użycia.
Czy oleje są zdrowe?
Dieta śródziemnomorska opiera się głównie na olejach roślinnych, np. olej z lnu złocistego, który w składzie posiada wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, czy olej z lnu złocistego iż ogórecznika lekarskiego, które są bogate w wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, omega-6 oraz omega-9. Jak już wcześniej nadmieniono możliwe jest posmarowanie olejami chleb lub bułkę.
Znaczną przewagą masła nad margaryną i olejami jest większa zawartość witamin, które są rozpuszczalne w tłuszczach, w tym takich jak: A albo D. Margaryny wzbogacane są w podane powyżej witaminy i dodatkowo w witaminę E, a czasem zawierają kwasy omega 3, kwas foliowy czy witaminy z grupy B.
Podczas dawnej technologii procesu produkcji margaryn był oparty na technologii, która była głównym powodem powstawania większych ilości kwasów tłuszczowych “trans”. Margaryna w zależności od technologii produkcji zawiera mniej lub więcej kwasów tłuszczowych trans, które podobnie jak nasycone kwasy tłuszczowe, szkodą zdrowiu. Kwasy tłuszczowe trans podnoszą poziom „złego” cholesterolu we krwi, obniżając poziom „dobrego” cholesterolu. Kwasy tłuszczowe w tej konfiguracji mają zbliżone działanie do kwasów tłuszczowych nasyconych, a więc po pierwsze podnoszą poziom cholesterolu całkowitego i LDL, przez co mogą być przyczyną rozwoju miażdżycy. Kolejnym negatywnym skutkiem jest niska masa urodzeniowa niemowląt. A po trzecie, mogą negatywnie wpływać na funkcjonowanie naszego układu immunologicznego
Naukowcy wciąż badają wpływ tego czym smarujemy nasze kanapki na nasze zdrowie, dzięki czemu powstały badania świadczące o tym, że kwasy tłuszczowe omega-3 obniżają podwyższony poziom trójglicerydów we krwi. Skuteczność kwasów omega-3 w tym procesie zależna jest od spożywanych ilości, jednakże dzienne spożywanie, większej ilości niż 4 g może być skutkiem redukcji stężenia trójglicerydów nawet do 25-40%. Spożycie w podanej ilości jest zgodne z zaleceniami Amerykańskiego Towarzystwa Kardiologicznego wydanemu w 2003 r.
Wspominając o margarynie czy maśle nie sposób nie wspomnieć o miksach, które są połączeniem masła i margaryny. W tego typu produktach część tłuszczu mlekowego została zastąpiona utwardzonymi tłuszczami i olejami roślinnymi. Mają mniej niż masło tłuszczów nasyconych i cholesterolu, a jednocześnie większy poziom jedno- i wielonasyconych kwasów tłuszczowych.
Zadajmy sobie pytanie, czy na prawdę smarowanie pieczywa jest konieczne? Warto zauważyć, że nie musimy smarować pieczywa, by nam smakowało. Zauważmy, że te składniki odżywcze, które znajdziemy w składzie „smarowaczy” możemy znaleźć we wszystkich produktach, wchodzących w skład naszej codziennej racji żywieniowej.